Cartlann
gluais Gluais
EAGRÁN #51 · IÚIL 2005
CAINT AN tSRÁIDBHAILE

Tá dul amú an-mhór ar na daoine atá buartha go ndéanfaidh sé dochar don turasóireacht i gCiarraí an logainm Gaeilge “an Daingean”, seachas an leagan Béarla, bheith in úsáid ar chomharthaí bóthair agus ar léarscáileanna.

»»»
COMÓRTAIS
Caoimhe Ní Laighin

Déanfaidh an tAire Oideachais Mary Hanafin tionscadal nua de chuid Ionad na dTeangacha, Ollscoil na hÉireann, Má Nuad a sheoladh ag tús na míosa seo a bhfuil sé mar aidhm aige cur ar chumas foghlaimeoirí fásta Gaeilge cáiliocht a bhaint amach ag a mbeidh aitheantas Eorpach. Labhair Caoimhe Ní Laighin le Stiúrthóir an ionaid, Anna Ní Ghallachair, faoin tionscadal seo agus faoin obair cheannródaíoch eile atá idir lámha aici féin agus ag a foireann.

»»»
Íomhá
AGALLAMH BEO
Éamonn Ó Dónaill

Bhí Seán Ó Tiarnaigh ar ais in Éirinn an mhí seo caite, leathchéad bliain i ndiaidh dó dul ar imirce go dtí na Stáit Aontaithe agus gan ach fíorbheagán airgid ina phóca. D’inis sé d’Éamonn Ó Dónaill faoina shaol ansin, an dóigh ar éirigh leis post sinsearach a bhaint amach i mbanc agus an dóigh ar músclaíodh a spéis sa Ghaeilge in athuair.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/Ó MHEIRICEÁ ANIAR
Tom Deignan

Féachann Tom Deignan siar ar shaol Lawrence F. O’Brien, ball tábhachtach den Pháirtí Daonlathach, agus duine a raibh trácht air le gairid arís agus plé á dhéanamh in athuair ar scannal Watergate.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON
Ciara Nic Gabhann

Thug Ciara Nic Gabhann cuairt le gairid ar thaispeántas de shaothar an ealaíontóra Dorothy Cross, a bheas ar siúl i mBaile Átha Cliath go dtí mí Mheán Fómhair.

»»»
Íomhá
TEANGA AGUS CULTÚR/AN GHAEILGE I gCÉIN
Tok Thompson

Is as Alasca ó dhúchas é Tok Thompson agus tá sé i ndiaidh filleadh ar na Stáit Aontaithe tar éis breis is dhá bhliain a chaitheamh i mBaile Átha Cliath. Míníonn sé anseo an tslí ar chuir an Ghaeilge go mór lena shaol agus é ag cur faoi in Éirinn.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON/AN RÓGAIRE DUBH
Antaine Ó Faracháin

Path Across the Ocean an t-ainm a bhí ar an gcéad albam a d’eisigh an t-amhránaí traidisiúnta Barry Gleeson as Baile Átha Cliath cúpla bliain ó shin, ach tá albam nua déanta aige le déanaí dar teideal I Heard a Bird at Dawn, Labhair sé le hAntaine Ó Faracháin faoin dlúthdhiosca nua seo

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON/AN RÓGAIRE DUBH
Antaine Ó Faracháin

Bhí aithne ag Antaine Ó Faracháin le fada ar an amhránaí Frank Harte as Séipéal Iosóid i mBaile Átha Cliath a fuair bás ag deireadh na míosa seo caite.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/SCÉALTA ÓN ASTRÁIL
Dáithí Ó Colchúin

caighdeán an-íseal ag baint leis an nuacht ar stáisiúin teilifíse na hAstráile, dar le Dáithí Ó Colchúin.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/AN tSÚIL NIMHE LE BALOR
Balor

Tá a shúil nimhe á caitheamh an mhí seo ag Balor ar chuid de na scéalta atá i mbéal an phobail faoi láthair.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Breandán Delap

cosc curtha ag feirmeoirí i go leor áiteanna in Éirinn ar shiúlóirí agus tá sé an déanamh an-dochair don turasóireacht sna ceantair sin, mar a mhíníonn Breandán Delap.

»»»
Íomhá
CÚRSAÍ TEICNEOLAÍOCHTA
Mary Beth Taylor

Labhair Mary Beth Taylor le Meiriceánach mná le gairid ar éirigh léi grá geal a croí a aimsiú – le cuidiú seirbhíse déanta coinní ar líne.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Dónall Ó Maolfabhail

Measann Dónall Ó Maolfabhail go bhfuil laigí móra ag baint leis an tsraith mar gheall ar an iar-Thaoiseach Cathal Ó hEochaidh atá á craoladh ar RTÉ an samhradh seo.

»»»
Íomhá
TEANGA AGUS CULTÚR/DÚSHRAITH NA GAEILGE
Máire Zepf

San alt rialta seo, ceistíonn Beo! duine as eagras, comhlacht nó institiúid de chuid na Gaeilge faoin obair atá á déanamh acu. An mhí seo: Marion Gunn, An Chomhdháil Cheilteach

»»»
LIAM AGUS BAIRBRE
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/SEAL LE LIZ
Liz Curtis

Thug Liz Curtis cuairt ar roinnt láithreán stairiúil thar a bheith spéisiúil in iardheisceart na Breataine Bige le gairid.

»»»
AR NA SAOLTA SEO
Pádraig Mac Éamoinn

Déanfaidh na cóid phoist, a bhfuiltear chun tús a chur leo in Éirinn i gceann cúpla bliain, an-dochar d’ár n-oidhreacht logainmneacha, dar le Padraig Mac Éamoinn, agus tiocfaidh méadú mór ar an dramhphost chomh maith.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON/PEANN AR PÁR
Áine Ní Ghlinn

Seo sliocht as úrscéal nua le hÁine Ní Ghlinn a fhoilseofar go luath. Is scéal bleachtaireachta é faoi fhuadach páiste. Sa sliocht seo, tá gach duine réidh le haghaidh chuairt an Uachtaráin ar an scoil. Tá siad ag súil le lá mór – ach tarlaíonn eachtra a bhaineann preab uafásach as gach duine.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Robert McMillen

Is cuma cén cineál ráitis a eiseoidh an IRA san míonna atá romhainn, diúltóidh na haontachtaithe dó, dar le Robert McMillen, de bhrí go bhfuil drogall orthu an chumhacht a roinnt leis na poblachtánaigh.

»»»
Íomhá
CÚRSAÍ SPÓIRT
Colm Mac Séalaigh

an-úsáid á baint as an teicneolaíocht anois chun na cluichí Gaelacha a chur chun cinn ach is cúis díomá é do Cholm Mac Séalaigh go bhfuil an Ghaeilge fós an-imeallach – ar na suímh ghréasáin, mar shampla.

»»»
RANNÓG NA bhFOGHLAIMEOIRÍ/TAISCE FOCAL
Róise Ní Bhaoill, Gordon McCoy

Sa tsraith seo, cuireann Róise Ní Bhaoill agus Gordon McCoy cora cainte agus focail i láthair atá le fáil sa Ghaeltacht ach nach mbeadh ar eolas ag mórán de lucht foghlamtha na Gaeilge. Díríonn siad ar théama faoi leith gach mí. An mhí seo: ag cuartú tionónta le hárasán a roinnt.

»»»
TEANGA AGUS CULTÚR
Caoimhe Ní Laighin

Bhí díomá ar go leor daoine nuair a dhún caife Ghael Linn i mBaile Átha Cliath an mhí seo caite. Ar an dea-uair, áfach, d’oscail caife Gaeilge eile i lár na cathrach i dtrátha an ama chéanna. Thug Caoimhe Ní Laighin cuairt ar an gcaife seo agus labhair leis an mbainisteoir, Úna Nic Gabhann.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Tony Birtill

Tá sé beartaithe ag na húdaráis 20,000 teach a leagan go talamh ar Merseyside, an ceann inar tógadh Ringo Starr ina measc, agus cinn nua a thógáil ina n-áit. Tá go leor daoine ag cur i gcoinne an phlean seo, áfach, mar a mhíníonn Tony Birtill.

»»»
AR NA SAOLTA SEO
Uinsionn Mac Dubhghaill

D’fhreastail Uinsionn Mac Dubhghaill ar chomhdháil faoi bhunreacht na hEorpa an mhí seo caite agus chuala sé cainteoirí éagsúla ag míniú cad iad na bacanna atá roimh fhiontraithe aonair na hEorpa, bacanna nach bhfuil i gceist sna Stáit Aontaithe.

»»»

© Oideas Gael, 2010. Cosc ar chóipeáil. Ní gá go mbeadh na tuairimí a nochtar i mBeo! ar aon dul le tuairimí na bhfoilsitheoirí. Suíomh cóirithe ag MBM. Úsáidtear grafaicí de chuid Fam Fam Fam agus Wikimedia Commons ar an láithreán seo.