Cartlann
gluais Gluais
EAGRÁN #48 · AIBREÁN 2005
CAINT AN tSRÁIDBHAILE

Tá go leor de na Chríostaithe coimeádacha sna Stáit Aontaithe a bhí ag iarraidh go leanfaí ar aghaidh ag cothú Terri Schiavo, seachas deireadh a chur lena beatha, sásta tacú le polasaithe a rialtais san Iaráic atá tar éis na scórtha míle a fhágáil marbh.

»»»
COMÓRTAIS
Caoimhe Ní Laighin

Déanfaidh an tAire Oideachais Mary Hanafin tionscadal nua de chuid Ionad na dTeangacha, Ollscoil na hÉireann, Má Nuad a sheoladh ag tús na míosa seo a bhfuil sé mar aidhm aige cur ar chumas foghlaimeoirí fásta Gaeilge cáiliocht a bhaint amach ag a mbeidh aitheantas Eorpach. Labhair Caoimhe Ní Laighin le Stiúrthóir an ionaid, Anna Ní Ghallachair, faoin tionscadal seo agus faoin obair cheannródaíoch eile atá idir lámha aici féin agus ag a foireann.

»»»
Íomhá
AGALLAMH BEO
Caoimhe Ní Laighin

Tá Pól Ó Muirí ag obair mar eagarthóir Gaeilge an Irish Times le hocht mbliana anuas anois ach tá go leor oibre eile idir lámha aige, an scríbhneoireacht chruthaitheach san áireamh. Labhair Caoimhe Ní Laighin leis faoina chuid oibre agus faoina dhearcadh i leith eagraíochtaí éagsúla i saol na Gaeilge a mbíonn sé dian go leor orthu uaireanta.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/Ó MHEIRICEÁ ANIAR
Tom Deignan

Féachann Tom Deignan siar ar dhá chonspóid a bhí go mór sa nuacht i Nua-Eabhrac le linn na Féile Pádraig i mbliana.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON
Ciara Nic Gabhann

Is díol spéise é an taispeántas péintéireachta de shaothar an ealaíontóra Willaim Orpen atá le feiceáil i Londain faoi láthair, agus a bhogfaidh go Baile Átha Cliath an samhradh seo. Caitheann Ciara Nic Gabhann súil ar shaothar agus ar shaol an Éireannaigh seo a bhí fostaithe ag Rialtas na Breataine mar ealaíontóir oifigiúil le linn an Chéad Chogadh Domhanda.

»»»
Íomhá
TEANGA AGUS CULTÚR/AN GHAEILGE I gCÉIN
Ed Foley

Cé gur múinteoir Laidine é Ed Foley ina chathair dhúchais, Bostún, bhraith sé frustrachas an-mhór nuair a chuaigh sé i ngleic le gramadach na Gaeilge ar dtús. Míníonn sé anseo cad é mar a d’éirigh leis an teanga a thabhairt leis sa deireadh.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON/AN RÓGAIRE DUBH
Antaine Ó Faracháin

D’eisigh an boscadóir Páidí Ó Conchúir as Baile Uí Aichir, Cill Áirne i gContae Chiarraí albam nua dar teideal Different State le déanaí. Ceol i dtraidisiún Shliabh Luachra go príomha atá ann. Labhair Antaine Ó Faracháin leis faoin dlúthdhiosca nua seo.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/SCÉALTA ÓN ASTRÁIL
Dáithí Ó Colchúin

Mhaígh turasóir Gearmánach i mí Feabhra go bhfaca sé an tíogar Tasmánach, ainmhí a d’imigh in éag beagnach seachtó bliain ó shin. Ní seo an chéad uair a tharla a leithéid, mar a mhíníonn Dáithí Ó Colchúin.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/AN tSÚIL NIMHE LE BALOR
Balor

Anseo thíos, tá sliocht as leabhar nua Bhalor, Tá Níos Mó Seomra i mo Bholg, ina bhféachann sé le coincheapa casta de chuid ghramadach na Gaeilge a chur i láthair an léitheora.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Breandán Delap

Tá léamh le fáil ar imeachtaí le linn na stailce ocrais i 1981 i leabhar nua nach bhfuil go leor de na poblachtánaigh róshásta faoi, mar a mhíníonn Breandán Delap.

»»»
Íomhá
CÚRSAÍ TEICNEOLAÍOCHTA
Mary Beth Taylor

Tá tuismitheoirí i dtíortha éagsúla beag beann ar an fhianaise a léiríonn go ndéanann gutháin phóca dochar do pháistí óga. Tuairisc ó Mary Beth Taylor.

»»»
CÚRSAÍ TEICNEOLAÍOCHTA
David Leydon

Míníonn David Leydon cuid de na háiseanna atá le fáil ar Gaelport.com, suíomh gréasáin atá á fhorbairt ag Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge, an eagraíocht a bhfuil sé ag obair di.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Dónall Ó Maolfabhail

Tá robáil Bhanc an Tuaiscirt tar éis droch-chlú a tharraingt ar ghluaiseacht na poblachta ach, mar a mhíníonn Dónall Ó Maolfabhail, tá sé seo tar éis tarlú go minic ó bhí tús na dTrioblóidí ann.

»»»
TEANGA AGUS CULTÚR/DÚSHRAITH NA GAEILGE
Dorothee Uí Cheallaigh

San alt rialta seo, ceistíonn Beo! duine as eagras, comhlacht nó institiúid de chuid na Gaeilge faoin obair atá á déanamh acu. An mhí seo: Dorothee Uí Cheallaigh, Ionad Foghlama Chléire, Oileán Chléire, Contae Chorcaí.

»»»
LIAM AGUS BAIRBRE
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/SEAL LE LIZ
Liz Curtis

Déanann Liz Curtis cur síos an mhí seo ar Lucca, an áit san Iodáil ar fhreastail sí ar chúrsa teanga.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Pádraig Mac Éamoinn

Tá Pádraig Mac Éamoinn dóchasach go ndéanfaí Rialtas na hÉireann tuilleadh airgid a infheistiú sna hiarnróid go luath agus go dtiocfaidh forbairt mhór orthu dá bharr sin.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON/PEANN AR PÁR
Pól Ó Muirí

Coiméide dhubh le Pól Ó Muirí.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Robert McMillen

dearcadh na náisiúnaithe i mBéal Feirste i leith an IRA tar éis athrú go mór le tamall anuas, go háirithe ó dúnmharaíodh Robert McCartney, mar a mhíníonn Robert McMillen.

»»»
Íomhá
CÚRSAÍ SPÓIRT
Colm Mac Séalaigh

Léirigh an tslí ar cuireadh deireadh le triail na rialacha nua sa pheil Ghaelach le gairid easpa misnigh i gCumann Lúthchleas Gael, dar le Colm Mac Séalaigh.

»»»
RANNÓG NA bhFOGHLAIMEOIRÍ/TAISCE FOCAL
Róise Ní Bhaoill, Gordon McCoy

Sa tsraith seo, cuireann Róise Ní Bhaoill agus Gordon McCoy cora cainte agus focail i láthair atá le fáil sa Ghaeltacht ach nach mbeadh ar eolas ag mórán de lucht foghlamtha na Gaeilge. Díríonn siad ar théama faoi leith gach mí. An mhí seo: ag ceiliúradh lá breithe

»»»
Íomhá
TEANGA AGUS CULTÚR
Caoimhe Ní Laighin

Bhí díomá ar go leor daoine nuair a dhún caife Ghael Linn i mBaile Átha Cliath an mhí seo caite. Ar an dea-uair, áfach, d’oscail caife Gaeilge eile i lár na cathrach i dtrátha an ama chéanna. Thug Caoimhe Ní Laighin cuairt ar an gcaife seo agus labhair leis an mbainisteoir, Úna Nic Gabhann.

»»»
Íomhá
THALL IS ABHUS
Ruth Nic Giolla Iasachta

Chaith Ruth Nic Giolla Iasachta seal i mBeirlín na Gearmáine i mí Feabhra i mbliana le linn don fhéile idirnáisiúnta scannán bheith ar siúl.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Tony Birtill

Spreag clár teilifíse a rinne RTÉ le gairid faoi na hÉireannaigh i Learpholl go leor díospóireachta sa chathair sin, mar a mhíníonn Tony Birtill.

»»»

© Oideas Gael, 2010. Cosc ar chóipeáil. Ní gá go mbeadh na tuairimí a nochtar i mBeo! ar aon dul le tuairimí na bhfoilsitheoirí. Suíomh cóirithe ag MBM. Úsáidtear grafaicí de chuid Fam Fam Fam agus Wikimedia Commons ar an láithreán seo.